2023_RMW_00065 - Maatschappelijke Dienstverlening - “Digitalisering en E-inclusie”: overzicht - kennisname.

1. Aan het Vast Bureau en de Raad voor Maatschappelijk Welzijn wordt ter informatie meegegeven welke acties i.v.m. e-inclusie binnen het openbaar bestuur bezig zijn.

Er zijn verschillende subsidiedossiers in uitrol, momenteel zijn er 4 subsidieprojecten lopende.

Sabine Van Overloop en haar team zorgen ervoor dat de middelen op een goede manier worden ingezet. In dit besluit proberen we een duidelijk overzicht te brengen.

Piet Dupan en Ian Defever, Werkkracht10 , zorgen ervoor dat er afstemming is met de 9 gemeenten rond Brugge ivm de dossiers e-inclusie. 

CITY DEAL: E-INCLUSION BY DESIGN 

Samenwerking tussen 13 Vlaamse centrumsteden en Vlaams kenniscentrum om te werken aan het ontwikkelen van manieren om digitale dienstverlening gebruiksvriendelijker te maken.

Totale subsidie bedraagt €136.500 voor de periode 01/05/2022 t.e.m. 28/02/2025

Via dit dossier wordt er kennis binnengebracht in ons lokaal bestuur (zowel Stad Brugge als OCMW Brugge, Mintus en de verenigingen).

Er werden reeds 2 basisopleidingen Human Centered Design gegeven in Brugge. Het bureau Knight Moves maakte een vorming op maat voor het personeel van Stad Brugge, OCMW Brugge en welzijnsverenigingen.

Tijdens deze vorming werd Human Centered Design duidelijk uitgelegd als de benadering waarbij je je zoveel mogelijk moet inleven in de gebruiker en zijn context bij de ontwikkeling van diensten en producten. Dit concept werd praktisch toegepast met opdrachten in kleine groepjes. We leerden een probleem kaderen en kregen methodieken aangereikt om ideeën en oplossingen vorm te geven. We mochten een prototype ontwikkelen op papier en uittesten. Daarbij viel het op hoe de gebruiker vaak nog te weinig centraal staat in onze maatschappij en dienstverlening. Een gepaste oplossing aanreiken, doe je best door eerst grondig naar noden en verwachtingen te polsen bij de gebruiker.

Naast de vormingen worden we intensief begeleid bij twee trajecten die gebaseerd zijn op Human Centered Design. Voor Brugge hebben we besloten om als eerste de sociale kruidenier "De Kaba" onder de loep te nemen. Het tweede experiment zal plaats vinden binnen het Brugs Netwerk Vrijetijdsparticipatie.

PROJECT DIGIBANKEN 

Digibanken helpen het risico op digitale uitsluiting bij kwetsbare groepen te verkleinen via drie doelstellingen:

1. Gelijke toegang tot digitale technologie door het voorwaardelijk beschikbaar stellen van laptops, schermen en andere hardware (vb. via een uitleendienst).
2. Via opleiding en kennisdeling digitale vaardigheden versterken, zowel persoonlijke vaardigheden als technische vaardigheden (vb. herstel van IT-materiaal).
3. Via begeleiding zorgen voor een verbeterde digitale toegang tot essentiële diensten (vb. digitale dienstverlening vanuit de Vlaamse overheid, tax-on-web, …). 

Duur: minimaal 24 maanden (uiterlijk tot 31 december)

Subsidiebudget: €500.000

Het project Digibanken is in samenwerking met Werkkracht 10, Digibank Brugge-Noord (Blankenberge, Damme, Zuienkerke en Knokke-Heist) en Digibank Brugge-West (Beernem, Jabbeke, Oostkamp, Zedelgem en Torhout). 

De voornaamste uitdaging voor Digibank Brugge is om de bestaande e-inclusieve acties op een effectieve manier te integreren en te versterken. Om dit te bereiken is een duidelijke communicatiestrategie noodzakelijk.

 Sinds het begin van de digitale transformatie hebben OCMW Brugge, Stad Brugge en verschillende hulpverleningsinstanties in Brugge het belang ingezien van e-inclusieve acties. Als gevolg daarvan zijn er vandaag de dag diverse succesvolle e-inclusieve initiatieven gaande:

• Bibliotheek Brugge biedt wekelijks op meerdere plaatsen digitale ondersteuning aan. Daarnaast zijn er nog andere e-inclusieve acties die lopen.
• Ook de buurtcentra bieden digitale ondersteuning aan via de projecten Digibuddy’s en Digitale Hulp aan Huis. 
• Digi-Welcome, gratis laptops,  terugbetalingen internet en andere, via het Brugs Netwerk Vrijetijdsparticipatie 
• Digitale opleidingen en ondersteuning binnen Welzijnsvereniging ’t Sas.

DOELSTELLING 1: GELIJKE TOEGANG TOT DIGITALE TECHNOLOGIE

Er werden meer dan 1000 gratis laptops gegeven aan kwetsbare personen die een opleiding volgen. Voor financiëel kwetsbare personen is er ook de tussenkomst bij aankoop van een laptop (via Brugs Netwerk Vrijetijdsparticipatie).

Via Digibanken zal er ook een uitleensysteem hardware uitgewerkt worden. Eerste uitleenmogelijkheden zullen aangeboden worden in Welzijnsvereniging 't Sas. Ook de starterscursussen bij Ligo en Miras zullen voorzien worden van ICT-materiaal. Daarnaast zal ook de Digihulp aan Huis van de buurtcentra nieuwe tablets ter beschikking krijgen om uit te lenen.

DOELSTELLING 2: VIA OPLEIDING EN KENNISDELING DIGITALE VAARDIGHEDEN VERSTERKEN

Het project Digi-Welcome is initieel opgestart met middelen van de Koning Boudewijnstichting. Dankzij de middelen van het project Digibanken kan dit succesvolle project voortgezet worden.  In het lesjaar 2023-2024 zal de lessenreeks voor vrouwen van een andere origine worden uitgebreid met een versie voor mannen van een andere origine. Bovendien zullen we ons ook richten op het aanbieden van een lessenreeks voor autochtone vrouwen.

Op verzoek van Digipunten zullen er cursussen op maat worden aangeboden. Welzijnsvereniging 't Sas had behoefte aan een digitale opleiding voor hun cliënten. Als gevolg daarvan hebben we in samenwerking met Ligo een passende opleiding ontwikkeld.

Om een duidelijke planning te hebben van bestaande opleidingen wordt er geïnvesteerd in een ‘Digiwijzer’. Het doel van de tool is vierledig: 

• Een duidelijke opsomming van opleidingen voor doorverwijzers.
• Een plaats waar organisatoren van e-inclusieve lessenreeksen hun opleiding kunnen plaatsen. 
• Vermijden van overlapping en kluwen in het aanbod. 
• Extra promotie voor de e-inclusieve opleidingen. 

DOELSTELLING 3: VIA BEGELEIDING ZORGEN VOOR EEN VERBETERDE DIGITALE TOEGANG TOT ESSENTIËLE DIENSTEN 

Naast het versterken van de reeds bestaande Digidokters en Digibuddy's zal er intensief ingezet worden op een goede verspreiding van nieuwe digitale hulp op het Brugs grondgebied. Naast bibliotheken én buurtcentra, bekijken we ook de mogelijkheden binnen het Huis van de Bruggeling en Hoogstraat 9. Het doel is om een weekkalender op te stellen, zodat de inwoners van Brugge gedurende de werkweek altijd ergens terecht kunnen voor digitale hulp.

Om de Bruggeling op de hoogte te stellen van de Digipunten, digitale opleidingen en digitale ondersteuning wordt er samen met relevante partners een communicatieplan opgesteld. De opmaak van een communicatiecampagne staat hier centraal. 

In het "beleidsplan digibanken Brugge" in bijlage is er meer informatie in detail opgenomen.

UITROL E-INCLUSIEBELEID: TREKKINGSRECHTEN 

De uitrol van het ‘e-inclusiebeleid: trekkingsrechten’ kadert binnen ‘Iedereen Digitaal’ en onder het relanceplan Vlaamse Veerkracht.

Het steunt op 3 categorieën:

CATEGORIE 1. ACTIES ROND INDIVIDUELE TOEGANG TOT HET INTERNET

CATEGORIE 2. ACTIES ROND UITROL VAN OVERKOEPELEND E-INCLUSIEBELEID

CATEGORIE 3. ACTIES ROND DEELASPECTEN VAN E-INCLUSIE

Het lokale bestuur moet zich richten op minstens één actie die valt onder categorie 1. Enkele voorbeelden van acties binnen categorie 1 zijn onder andere betaalbaar internet, sociaal tarief, communicatieacties, financiële tussenkomst, enzovoort. Daarnaast kan het ook worden ingezet voor andere acties die vallen onder categorie 2 of 3.

Duur: minimaal 24 maanden (uiterlijk tot 31 december 2024)

Subsidiebudget: €408.649 

ACTIES

• In mei opende het Telecomloket in het Huis van de Bruggeling. Je kunt bij het telecomloket terecht voor vragen over telecomfacturen, dataverbruik, bemiddeling bij telecomschulden, vragen over telecomproviders/-contracten, aanvragen sociaal tarief, aanvragen ‘internet voor iedereen’ en andere vragen over telecom.
• Financieel kwetsbare burgers krijgen een 80% terugbetaling  van kosten voor vrije tijd en cultuur. De tussenkomst  voor internet wordt vergoed via deze subsidie. 
• Binnen OCMW Brugge, Mintus en welzijnsverenigingen is het project "Iedereen Digitaal" gelanceerd. De personeelsdienst, IT-dienst, communicatiedienst en maatschappelijke dienst bundelen hun krachten om de meest kwetsbare medewerkers digitaal vaardig te maken. Met dit project streven we ernaar om alle medewerkers via hun eigen smartphone of tablet toegang te geven tot verschillende bedrijfseigen toepassingen, zoals e-mail (Outlook), Intranet, de prikklok, de toepassing voor zelfroosteren, de digitale loonbrief, het leerplatform, enzovoort. We werken samen met Knight Moves om ervoor te zorgen dat de ideeën "E-inclusion By Design" en "Human Centered Design" in acht worden genomen bij de ontwikkeling van deze digitale lessenreeksen.

De doelstellingen van het project Iedereen Digitaal samengevat: 

1. Digitale emancipatie van een kwetsbare groep.
2. (E-)inclusie van al onze zorg- en technische profielen.
3. Betere interne informatiedoorstroming.
4. Efficiëntere interne werkprocessen. 
5. Digitaal toekomstbestendig maken van onze organisatie

De kosten van vormingen voor digitaal kwetsbaar personeel kunnen via het project Digibanken gesubsidieerd worden. Daarnaast worden andere acties binnen dit project ondersteund door de Vlaamse subsidie "Trekkingsrecht" tot een budget van 150.000 euro.

E-INCLUSION FOR BELGIUM

 Het project ‘Digiscan regio Brugge’ valt onder de subsidies van ‘E-inclusion For Belgium’. subsidiegever is PODMI.
OCMW Brugge is promotor van dit project. We werken samen met de 9 gemeenten uit de rand, Werkkracht 10 en Welzijnsvereniging WOK.

 Duur: 15/11/2022 – 31/10/2025

Subsidiebudget: 936.311,30 voor 3 jaar (enkel het eerste jaar is reeds goedgekeurd)

Het project is drieledig:

1. Het aanbieden en uitvoeren van een Digiscan bij OCMW-cliënten. De scan vertrekt vanuit het gebruikersperspectief en vormt de basis tot advies, ondersteuning en doorverwijzing.
2.  Op basis van de resultaten van de bevraging bij de scan wordt een verbeterde vorm van OCMW hulpverlening ontwikkeld. Vanuit het perspectief van de cliënt wordt stil gestaan bij hun mogelijkheden en verwachtingen naar hybride hulpverlening. Er wordt een vormings- en coachingstraject voor OCMW medewerkers rond digitale hulpmiddelen in de hulpverleningscontext opgezet. 
3. Resultaten uit de Digiscan zijn voedingsbodem voor:
   • het e-inclusiebeleid lokale besturen.
   • het doorverwijzen naar het project Digibanken.
   • het leggen van verbanden met reeds bestaande projecten, bijvoorbeeld de projecten Gemeente zonder Gemeentehuis.

 Het project Digiscan is uniek vanuit het doorgedreven rechtstreeks outreachende contact met en de bevraging van de individuele gebruiker.